Tác động của nhiệt độ đối với sức khỏe tâm thần của con người

Nhiệt độ cao là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của con người, đặc biệt là sự hung hăng. Khi thời tiết nóng bức, tỷ lệ tự tử, tội phạm và bạo lực tăng lên, cũng như sự gia tăng các tweet thể hiện sự căm thù và hành vi gây hấn trên mạng xã hội. Ngôn ngữ chúng ta sử dụng phản ánh cảm xúc liên quan đến nhiệt độ, như "nóng bừng mặt" khi khó chịu hay "máu sôi lên" khi tức giận. Bộ phim "Do The Right Thing" của Spike Lee cũng khám phá mối liên hệ giữa cái nóng và phản ứng xã hội. Các nhà nghiên cứu hiện đang tìm hiểu mối liên hệ giữa nhiệt độ cao và sức khỏe tâm thần.

Khi đợt nắng nóng đầu mùa tấn công Tây Bắc Mỹ, các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu ảnh hưởng của nhiệt độ cao đến não và cách bảo vệ bản thân trong thời tiết này. Shabab Wahid, chuyên gia sức khỏe tâm thần tại Đại học Georgetown, cho biết mối liên hệ giữa sức nóng và bệnh tâm thần không rõ ràng. Nghiên cứu gần đây của ông trên tạp chí The Lancet Planetary Health chỉ ra rằng, ngay cả khi nhiệt độ tăng 1 độ so với mức bình thường, nguy cơ trầm cảm và lo âu cũng gia tăng. Mặc dù nghiên cứu tập trung vào Bangladesh, nhưng phát hiện có thể áp dụng toàn cầu, cho thấy mối liên hệ giữa khí hậu và sức khỏe tâm thần ngày càng rõ ràng.

Theo nhà nghiên cứu, tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng tồi tệ sẽ làm tăng cường mối liên hệ giữa nhiệt độ cao và tỷ lệ tự tử. Nghiên cứu năm 2018 của nhà kinh tế Marshall Burke cho thấy, nhiệt độ tăng 1 độ C ở Mỹ và Mexico tương ứng với gia tăng 1% số vụ tự tử hàng năm, dẫn đến hàng nghìn vụ. Ông cảnh báo rằng nếu nhiệt độ tiếp tục tăng, hậu quả có thể vượt qua các nỗ lực ngăn chặn tự sát và kiểm soát súng. Phó Giáo sư Robin Cooper cho biết, số ngày nắng nóng cực độ gia tăng do biến đổi khí hậu sẽ làm thay đổi tương tác xã hội và sức khỏe, đe dọa nghiêm trọng đến sự ổn định tinh thần.

Chúng ta cần xem biến đổi khí hậu như một cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần. Ông Cooper nhấn mạnh rằng nếu bỏ qua vấn đề này, chúng ta sẽ từ bỏ vai trò cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nhiệt độ ảnh hưởng đến chức năng não, nhưng cơ chế cụ thể vẫn chưa rõ ràng. Nhiều yếu tố tâm lý, xã hội và sinh học có liên quan, bao gồm giấc ngủ bị gián đoạn và hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh. Theo ông Josh Wortzel từ Đại học Brown, tự tử và các vấn đề tâm thần thường gia tăng vào cuối Xuân và đầu Hè, khi nhiệt độ biến động mạnh.

Ông cho biết, không phải những ngày nóng nhất trong năm luôn liên quan đến số vụ tự tử và ý định tự tử cao nhất, mà khi có sự thay đổi nhiệt độ lớn, tình trạng này thường gia tăng. Những biến động nhiệt độ nghiêm trọng, như tăng đột biến từ 15 - 30 độ F (khoảng -9 đến -1,1 độ C) ở Tây Bắc Thái Bình Dương, thường gây ra tác động tiêu cực nhất. Nguyên nhân chủ yếu là do giấc ngủ kém, mà ai từng trải qua nắng nóng không có điều hòa đều hiểu rằng việc có giấc ngủ chất lượng là rất khó. Ông Cooper nhấn mạnh rằng, thiếu ngủ có thể dẫn đến mất trí nhớ, thiếu tập trung và cáu kỉnh. Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng, đặc biệt là ở những người mắc chứng rối loạn lưỡng cực, khi giấc ngủ bị suy giảm có thể gây ra cơn hưng cảm.

Giấc ngủ kém có thể là yếu tố góp phần vào mối liên hệ giữa nắng nóng và suy giảm sức khỏe tâm thần. Ông Wortzel cho biết nhiệt độ cũng ảnh hưởng đến serotonin, chất điều chỉnh tâm trạng quan trọng, liên quan đến việc kiểm soát sự hung hăng và truyền thông tin về nhiệt độ da.

Source: https://afamily.vn/nhiet-do-anh-huong-toi-suc-khoe-tam-than-con-nguoi-20230708101801009.chn